Γιατί ο Ερντογάν τα βάζει με την Ευρώπη;

Και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που προεκλογικά πιέζονται από ακροδεξιά κόμματα, αλλά ακόμη περισσότερο τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν, αφού θεωρούν ότι κάθε εκδήλωση προπαγάνδας για το δημοψήφισμα της Τουρκίας που απαγορεύεται στην Ευρώπη συσπειρώνει ακόμη περισσότερο τους εθνικιστές στην Τουρκία υπέρ του «ναι».

Αυτό φαίνεται να ενισχύει τη ρητορική της βαλλόμενης από παντού Τουρκίας, που έχει βρει πρόσφορο έδαφος μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. Βούτυρο στο ψωμί του προέδρου Ερντογάν, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν είχε και τα καλύτερα δυνατά μηνύματα για την έκβαση του δημοψηφίσματος. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που στο στρατόπεδο τον εθνικιστών που προσεταιρίστηκαν για το δημοψήφισμα της αναθεώρησης του Συντάγματος επικρατεί διχασμός.

Πρέπει να σημειωθεί επίσης πως κυβέρνηση και Ερντογάν δεν επιθυμούν απλά μια οριακή επικράτηση του «ναι», τύπου 51-52% έναντι 49-48%, που θα άφηνε περιθώρια αμφισβήτησης του αποτελέσματος, αλλά μια ξεκάθαρη νίκη με όσο μεγαλύτερη δυνατή διαφορά.

Οι εξελίξεις φαίνεται πως θα ευνοήσουν την πολιτική πόλωσης ενόψει του δημοψηφίσματος και θα δώσουν τη δυνατότητα στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης να αυξήσει και τα ποσοστά του «ναι» μεταξύ των Τούρκων που ζουν σε ευρωπαϊκές χώρες και στους οποίους το κόμμα είχε υψηλά ποσοστά και στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις.

Πόλεμος με την Ολλανδία

Από το πρωί του Σαββάτου οι σχέσεις Τουρκίας και Ολλανδίας βρίσκονται στο κόκκινο, μετά την απαγόρευση της Ολλανδίας να επιτρέψει στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να προσγειωθεί στο Ρότερνταμ με την οικογένειά του, για να μιλήσει σε προεκλογική συγκέντρωση Τούρκων. Η κυβέρνηση του Μαρκ Ρούτε εκτίμησε ότι η εν λόγω ομιλία αποτελούσε κίνδυνο για τη δημόσια τάξη. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου ήθελε να μιλήσει σε πολιτική συγκέντρωση στη Χάγη, στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας για το δημοψήφισμα που θα γίνει στις 16 Απριλίου.

Η Τουρκία κάνει δημοψήφισμα για την Αναθεώρηση του Συντάγματος που θα δώσει υπερ-αρμοδιότητες στον Ερντογάν, αλλά οι δημοσκοπήσεις δεν είναι πολύ θετικές και κατά συνέπεια επιδιώκει να επωφεληθεί από την ψήφο των περίπου 2 εκατομμυρίων Τούρκων που θα ψηφίσουν στην Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο, πολλοί υπουργοί της κυβέρνησης Ερντογάν είχαν ως αποστολή να διαφημίσουν στην Ευρώπη το «ναι» στο δημοψήφισμα.
«Είναι φυσικό οι 400.000 Τούρκοι που ζουν στην Ολλανδία να ενημερωθούν για το δημοψήφισμα. Είναι απλά θέμα ελευθερίας», αυτή είναι η γραμμή της τουρκικής κυβέρνησης.

Αλλά αυτή η προεκλογική εκστρατεία της Τουρκίας στην Ευρώπη, η οποία πραγματοποιείται από μέλη μιας κυβέρνησης που κατηγορείται για απολυταρχικές τάσεις, δεν άρεσε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Τον Μάρτιο περίπου 12 συγκεντρώσεις είχαν προβλεφθεί στις ευρωπαϊκές πόλεις που διαμένουν Τούρκοι και θα μιλούσαν υπουργοί και στελέχη του κόμματος Ερντογάν (AKP, ισλαμο-συντηρητικό, στην εξουσία από το 2002). Οι συγκεντρώσεις αυτές ματαιώθηκαν στην Γερμανία, στην Αυστρία, στην Ελβετία και στην Ολλανδία.

Μπανανία και φασίστες

Απέναντι σε αυτές τις απαγορεύσεις, ο Ερντογάν δεν μάσησε τα λόγια του και έφτασε στο σημείο να συγκρίνει τις γερμανικές αρχές με πρακτικές «που μοιάζουν με τις πρακτικές ναζί». Το Σάββατο επιτέθηκε στην ολλανδική κυβέρνηση, την οποία κατηγόρησε για «απομεινάρια του ναζισμού» και «φασίστες». Αυτές οι απίστευτες κατηγορίες επαναλήφθηκαν στον τουρκικό Τύπο που στηρίζει τον Ερντογάν. Για παράδειγμα, η καθημερινή εφημερίδα Star είχε εξώφυλλο με τίτλο «Η φασιστική Ευρώπη».

«Καταλαβαίνω ότι θύμωσαν , αλλά αυτό ξεπερνάει τα όρια» ήταν η απάντηση του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε, ο οποίος χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Ερντογάν «τρελές δηλώσεις». Ο Ρούτε έχει κρίσιμες εκλογές την Τετάρτη, 15 Μαρτίου και το ακροδεξιό, αντι-ισλαμικό κόμμα βρίσκεται μια ανάσα πίσω του στις δημοσκοπήσεις.

Οι υπερβολές του Τούρκου προέδρου προκάλεσαν οργή σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και δηλητηρίασαν ακόμη περισότερο τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ. Αλλά ο Ερντογάν, σύμφωνα με ευρωπαίους αναλυτές, το κάνει επίτηδες: χρησιμοποιώντας αυτή την αντι-ευρωπαϊκή ρητορική και βάζοντας την Τουρκία στη θέση του θύματος, θέλει να ενισχύσει την εθνικιστική ψήφο ώστε να κερδίσει το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου.

Η εξαίρεση της Γαλλίας

Το βράδυ του Σαββάτου η διπλωματική κρίση έφτασε στο αποκορύφωμά της. Παραβιάζοντας την απόφαση της ολλανδικής κυβέρνησης, η υπουργός Οικογενειακών υποθέσεων Fatma Betül Sayan Kaya, έφτασε στα ολλανδικά σύνορα από την Γερμανία με αυτοκίνητο και επιχείρησε να πάει στο τουρκικό προξενείο του Ρότερνταμ. Εκεί την περίμενε μια ομάδα οπαδών του Ερντογάν προκαλώντας αναταραχές στο κέντρο της πόλης και συμπλοκές με την αστυνομία. Η τουρκάλα υπουργός είδε την είσοδο του προξενείου να απαγορεύεται από την αστυνομία και στη συνέχεια οδηγήθηκε στα σύνορα και απελάθηκε.

Από την πλευρά του ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, έκανε επιθετικές δηλώσεις εναντίον της Ολλανδίας. Σε ανακοίνωσή του που εξεδόθη το βράδυ του Σαββάτου, ο Τούρκος ΥΠΕΞ απείλησε την Ολλανδία με «σοβαρά διπλωματικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα». Συνέχισε όμως την ευρωπαϊκή του περιοδεία και κατευθύνθηκε προς τη Γαλλία, όπου μίλησε το πρωί της Κυριακής στην πόλη Μετς.

Η εξαίρεση της Γαλλίας, μόνη ευρωπαϊκή χώρα που επέτρεψε σε τούρκο υπουργό να κάνει προεκλογική συγκέντρωση, προκάλεσε σάλο στην γαλλική αντιπολίτευση, αλλά ικανοποίησε τον Ερντογάν. «Ευχαριστώ τη Γαλλία που δεν έπεσε στην παγίδα», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος και συνέχισε να απειλεί την Ολλανδία.
«Αν θυσιάζετε τις σχέσεις σας με την Τουρκία επειδή έχετε εκλογές την Τετάρτη, θα πληρώσετε το τίμημα», προειδοποίησε ο Ερντογάν, ο οποίος δεν παρέλειψε να παρομοιάσει την Ολλανδία με «μπανανία».
«Θα μάθουν τι εστί διεθνής διπλωματία» είπε.

Τσαβούσογλου: Θα παίρνουμε μέτρα εναντίον τους μέχρι να ζητήσουν συγγνώμη

Πριν τοποθετηθεί ο Ταγίπ Ερντογάν, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αλλά και ο Μπιναλί Γιλντιρίμ είχαν δώσει δείγματα της στάσης που είναι διατεθειμένη να κρατήσει η Τουρκία στη διπλωματική διένεξη με την Ολλανδία.
Η Αγκυρα θα συνεχίσει να παίρνει μέτρα κατά της Ολλανδίας μέχρι η τελευταία να ζητήσει συγγνώμη, δήλωσε ο Τσαβούσογλου. «Περιμένουμε να δούμε αν οι ευρωπαϊκές χώρες θα επικρίνουν τη φασιστική ενέργεια της Ολλανδίας», πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, μιλώντας σε δημοσιογράφους πριν από ομιλία του στην πόλη Μετς.

Γιλντιρίμ: Θα υπάρξουν αντίποινα με τους πιο σκληρούς τρόπους

Το πρωί της Κυριακής ο πρωθυπουργός της Τουρκίας είχε προειδοποιήσει με σκληρά αντίποινα. «Εχουμε διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση με τον πιο έντονο τρόπο και έχει μεταφερθεί στις ολλανδικές αρχές ότι θα υπάρξουν αντίποινα με τους πιο σκληρούς τρόπους (...) Θα απαντήσουμε αναλόγως σε αυτή την απαράδεκτη συμπεριφορά», δήλωσε ο Γιλντρίμ.

Ο Ρούτε ζήτησε αποκλιμάκωση, αλλά ξεκαθάρισε ότι συγγνώμη δεν ζητά

Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε απέκλεισε το ενδεχόμενο να ζητήσει συγγνώμη εκ μέρους της κυβέρνησης για την απέλαση της υπουργού Οικογενειακών Υποθέσεων της Τουρκίας και δήλωσε ότι ελπίζει σε μία «αποκλιμάκωση» της διπλωματικής κρίσης ανάμεσα στη Χάγη και την Αγκυρα.«Αποκλείεται να ζητηθεί συγγνώμη, εκείνοι πρέπει να ζητήσουν συγγνώμη για ό,τι έγινε χθες», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο Μαρκ Ρούτε σήμερα, κατά τη διάρκεια προεκλογικής εκδήλωσης στη Χάγη.«Πρόκειται για ένα τελείως απίθανο και παρανοϊκό αίτημα», πρόσθεσε.Ο ολλανδός πρωθυπουργός χαρακτήρισε «απαράδεκτες» τις δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που έκανε χθες λόγο για «απομεινάρια του ναζισμού». Ο Μαρκ Ρούτε τόνισε, ωστόσο, ότι «τώρα είναι σημαντικό να υπάρξει αποκλιμάκωση» της κατάστασης.«Φυσικά, εάν η Τουρκία συνεχίσει να μιλά με εμπρηστικό τρόπο για την Ολλανδία, θα πρέπει να εξετάσουμε τις επόμενες κινήσεις μας», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

Οι Βρυξέλλες παγώνουν την προενταξιακή χρηματοδότηση στην Τουρκία

Εντωμεταξύ, την Κυριακή το πρωί ο Ευρωπαίος επίτροπος Γιοχάνες Χαν ανακοίνωσε ότι οι Βρυξέλλες θα «παγώσουν» εν μέρει τη χρηματοδότηση της Τουρκίας από τον Μηχανισμό Προενταξικής Βοήθειας, καθώς «κινείται μακριά από την Ευρώπη». «Η Τουρκία δεν κινείται προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, αλλά σε αντίθετη τροχιά. Είμαστε νομικά δεσμευμένοι να συσχετίζουμε την οικονομική στήριξη με την πρόοδο που καταγράφει κάθε (υποψήφια) χώρα», δήλωσε ο Χαν στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων.Η αρνητική πορεία της Αγκυρας καταγράφεται πριν ακόμη από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, τον περασμένο Ιούλιο, τόνισε ο Επίτροπος και πρόσθεσε ότι η πορεία της Τουρκίας δεν κινείται ενάντια «μόνο στα πρότυπα της ΕΕ, αλλά ενάντια και στα πρότυπα του διεθνούς δικαίου».Αδιευκρίνιστο παραμένει ποιο μέρος της χρηματοδοτικής βοήθειας θα ανασταλεί και για πόσο. Πρόκειται για την ενίσχυση που δικαιούνται οι υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες για ένταξη.

Σόιμπλε: Δύσκολη η συνέχιση της χρηματοδότησης

Στο ίδιο κλίμα και ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ο οποίος δήλωσε ότι είναι δύσκολη η συνέχιση της συνεργασίας με την Τουρκία στο θέμα της οικονομικής βοήθειας εξαιτίας της διαμάχης για την καμπάνια τούρκων υπουργών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τη σύλληψη του τουρκο-γερμανού δημοσιογράφου στην Τουρκία.«Υπό τις συνθήκες αυτές είναι φυσικά εξαιρετικά δύσκολο να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε επί του θέματος αυτού», δήλωσε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο δίκτυο ZDF. «Δεν θέλουμε να το κλιμακώσουμε, όλοι στη γερμανική κυβέρνηση είναι σύμφωνοι, αυτό που θέλουμε είναι η Τουρκία να επιστρέψει στη λογι