Η εγκατάλειψη των Πομάκων και η προσπάθεια εκτουρκισμού τους

Eπισκέφθηκα την Θράκη και θέλησα να διαπιστώσω από κοντά τα προβλήματα αυτών των ανθρώπων. Στο οδοιπορικό αυτό μίλησα με τον συνάδελφο, Πομάκο δημοσιογράφο Σεμπαϊδήν Καραχότζα. Ξεκίνησε να μου λέει πως οι Πομάκοι της Θράκης είναι μια από τις τρεις κατηγορίες μουσουλμάνων που ζουν στην περιοχή, μιλάνε τη δική τους γλώσσα η οποία είναι ένα μείγμα θα έλεγα πολλών βαλκανικών γλωσσών αλλά ταιριάζει σε μεγάλο βαθμό με την Βουλγαρική γλώσσα. Οι Πομάκοι έχουν τα δικά τους ήθη, έθιμα και παραδόσεις που τηρούνται μέχρι και σήμερα. Η γλώσσα τους είναι ακόμα άγραφη, δηλαδή υπάρχει μόνο ως προφορική αλλά παρόλα αυτά τουλάχιστον στην Ξάνθη τη μιλάνε ακόμα όλοι οι Πομάκοι. Εδώ και μερικά χρόνια γίνεται μια προσπάθεια από τους ίδιους τους Πομάκους να καταγραφεί η γλώσσα τους ώστε να μη χαθεί με την πάροδο του χρόνου. Ήδη υπάρχουν πολλά βιβλία και λεξικά με την πομάκικη γλώσσα τα οποία όμως δεν έχουν αναγνωριστεί επίσημα από την ελληνική πολιτεία. Οι περισσότεροι ζουν στα πομακοχώρια της Ξάνθης ενώ η βασική τους εργασία είναι η οικοδομή και η καλλιέργεια καπνού. Οι γυναίκες φοράνε ακόμα την παραδοσιακή πομάκικη φορεσιά κυρίως σε γιορτές ή άλλες ιδιαίτερες μέρες.

Συνέχισε αναφερόμενος στα προβλήματα των Πομάκων: «Τα προβλήματα των Πομάκων δε διαφέρουν και πολύ από τα προβλήματα των υπόλοιπων Ελλήνων, η οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει σε ολόκληρη τη χώρα τα ίδια προβλήματα. Βέβαια όταν αναφερόμαστε σε Πομάκους της Θράκης μιλάμε κυρίως για οικοδόμους και για αγρότες κι αν αναλογιστούμε πως ο κλάδος της οικοδομής περνάει μια μεγάλη κρίση ενώ παράλληλα και ο καπνός που είναι η βασική καλλιέργεια των Πομάκων δεν αποδίδει ιδιαίτερα μεγάλο κέρδος καταλαβαίνουμε πως η κατάσταση εδώ είναι πολύ πιο δύσκολη. Αρκετοί Πομάκοι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και αναγκάζονται να πουλάνε ακόμα και ξύλα παράνομα προκειμένου να μπορέσουν να επιβιώσουν»,  ενώ στην ερώτηση αναφορικά με την στάση της ελληνικής πολιτείας, είπε: «αν αναφέρεσαι στα γενικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν όπως είναι για παράδειγμα η ανεργία και η φτώχεια η στάση της ελληνικής πολιτείας είναι αυτή που βλέπουμε σε ολόκληρη τη χώρα. Οι Πομάκοι όμως αντιμετωπίζουν κι ένα ιδιαίτερο πρόβλημα το οποίο δεν αγγίζει τους υπόλοιπους Έλληνες. Πολλοί από αυτούς αν και αισθάνονται Έλληνες Πομάκοι δεν τολμούν να το πουν γιατί φοβούνται πως θα έχουν εχθρική αντιμετώπιση από τη μεριά των ανθρώπων του τουρκικού προξενείου και για το ιδιαίτερο αυτό πρόβλημα τους δυστυχώς η ελληνική πολιτεία δεν κάνει τίποτα.»

Για το Τουρκικό Προξενείο Κομοτηνής ήταν άκρως χαρακτηριστικός: 

«Το τουρκικό προξενείου προσπαθεί με κάθε τρόπο και μέσο να παρουσιάσει όλους τους μουσουλμάνους της Θράκης ως Τούρκους κι όσοι δε συμφωνούν μ’ αυτό προσπαθεί να τους εκτουρκίσει με κάθε τρόπο. Ήδη έχει ανθρώπους σε κάθε μέρος που κατοικούν μουσουλμάνοι η δουλειά των οποίων είναι να κάνουν πλύση εγκεφάλου στους συντοπίτες τους και να τους πείσουν πως η μουσουλμάνοι τ5ης Θράκης είναι μόνο Τούρκοι και τίποτα άλλο. Αυτό γίνεται κυρίως μέσα στα τζαμιά όπου στα κηρύγματα των ιμάμηδων γίνεται πολλές φορές αναφορά σε Τούρκους μουσουλμάνους της Θράκης αλλά και στο ότι η Τουρκία είναι αυτή που ενδιαφέρεται περισσότερο για τους μουσουλμάνους της Θράκης και όχι η Ελλάδα. Όταν όμως αυτό δεν αποδίδει τότε εφαρμόζονται και άλλες πρακτικές όπως οι απειλές, οι φραστικές ή και σωματικές επιθέσεις σε μουσουλμάνους που δηλώνουν οτιδήποτε άλλο εκτός από Τούρκοι ενώ τους μουσουλμάνους που δηκώνουν Πομάκοι, Έλληνες κλπ τους παρουσιάζουν κυρίως μέσω του τουρκόφωνου τύπου της περιοχής ως ανθρώπους του ελληνικού παρακράτους και ως προδότες του μεγάλου τουρκικού έθνους.

Το πρόβλημα που δημιουργεί είναι ένα και μοναδικό, κάνει τους μουσουλμάνους να φοβούνται να μιλήσουν ανοιχτά και να πουν αυτό που αισθάνονται. Υπάρχουν εκατοντάδες περιπτώσεις Πομάκων οι οποίοι ενώ είναι και αισθάνονται Έλληνες Πομάκοι ποτέ δεν τόλμησαν να το πουν ανοιχτά για να μην έρθουν αντιμέτωποι με το τουρκικό προξενείο και τις πρακτικές τους στις οποίες αναφέρθηκα παραπάνω.»

Ποιος ο ρόλος της τουρκικής τράπεζας Ζιράτ;

«Δεν είχα ποτέ καμία επαφή ή συναλλαγή με τη συγκεκριμένη τράπεζα κι άρα δε μπορώ να πω κάτι το οποίο θα βασίζεται σε προσωπική μου εμπειρία. Εκείνο που ξέρω από πληροφορίες είναι πως σε αντίθεση με τις ελληνικές τράπεζες, η τουρκική εξακολουθεί να χορηγεί δάνεια τόσο σε χριστιανούς όσο και σε μουσουλμάνους της περιοχής και πιστεύω πως αυτό γίνεται με σκοπό να μπορέσει να κάνει κατάσχεση ακινήτων αφού λίγο πολύ όλοι ξέρουν πως στην εποχή που ζούμε η εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι. Πιστεύω λοιπόν πως η συγκεκριμένη τράπεζα ποντάρει στην αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων που χορηγεί ώστε να μπορέσει να προβεί σε όσο το δυνατόν περισσότερες κατασχέσεις ακινήτων.»

Ποιος ο ρόλος του κόμματος Ειρήνης & Φιλίας (DEB);

«Ένας και μοναδικός, να μπορέσει να παρουσιάσει παντού μια τουρκική και όχι μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη.»


Ποια τα μέτρα που πρέπει να λάβει η ελληνική πολιτεία ώστε οι Πομάκοι να έχουν ελληνική συνείδηση;

«Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη συζήτηση και το ερώτημα σας δύσκολα μπορεί να απαντηθεί μέσα σε λίγες μόνο γραμμές. Καταρχήν το βασικότερο για μένα είναι να θέλει η ελληνική κυβέρνηση Πομάκους με ελληνική συνείδηση και δυστυχώς η μέχρι τώρα στάση της Ελλάδας με κάνει να πιστεύω πως δεν θέλει κάτι τέτοιο. Ωστόσο σε περίπτωση που πραγματικά η ελληνική πλευρά θέλει μουσουλμάνους με ελληνική συνείδηση στη Θράκη τότε θα πρέπει να κάνει δυο πράγματα. Πρώτον να βγει και να ξεκαθαρίσει δια στόματος πρωθυπουργού πως στη Θράκη δε ζουν μόνο Τούρκοι μουσουλμάνοι αλλά ζουν και Πομάκοι ώστε οι έχοντες ελληνική συνείδηση μουσουλμάνοι να μη φοβούνται να πουν ανοιχτά αυτό που αισθάνονται. Δεύτερον θα πρέπει να τους εξασφαλίσει μια καλύτερη παιδία ώστε οι εδώ μουσουλμάνοι να πάψουν να έχουν χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Κατά την άποψη μου το μεγαλύτερο κλειδί στην όλη υπόθεση είναι η παιδεία, αν οι μουσουλμάνοι της Θράκης μορφωθούν σωστά τότε κανένα προξενείο και κανένας πράκτορας δε θα μπορεί να αποφασίζει γι’ αυτούς. Έναν αμόρφωτο άνθρωπο τον κάνεις ότι θες αλλά τον όχι και τον μορφωμένο.»

Μπορεί η Θράκη να γίνει το επόμενο Κόσοβο τον ρωτάω και απαντά άμεσα και κοφτά:

«Όχι αυτό δεν το πιστεύω. Στη Θράκη υπάρχει μια ειρηνική και πολύ αρμονική συμβίωση χριστιανών και μουσουλμάνων και δε βλέπω να αλλάζει κάτι. Δεν ξέρω αν κάτι τέτοιο είναι μέσα στα σχέδια της Τουρκίας ή άλλων χωρών αλλά θεωρώ πως απέχουμε πολύ από μια τέτοια εξέλιξη.»


Έχουν καταγραφεί περίεργες επισκέψεις στην Θράκη από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες ή μέλη των γκρίζων λύκων;

«Είναι κάτι στο οποίο δε μπορώ να απαντήσω με βεβαιότητα. Εκείνο που ξέρω είναι πως τη Θράκη την επισκέπτονται συχνά Τούρκοι αξιωματούχοι, βουλευτές, υπουργοί κλπ και έχουν συναντήσεις με ανθρώπους που είτε φανερά είτε μυστικά συνεργάζονται με το τουρκικό προξενείο της Κομοτηνής. Ωστόσο θα πρέπει να είναι σχεδόν βέβαιο πως ανάλογες επισκέψεις γίνονται κι από μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας, η οποία όπως είπα και πριν προσπαθεί με κάθε τρόπο και μέσο να εμφανίσει τουρκική μειονότητα στη Θράκη. Είναι κάτι που δεν το γνωρίζω για τους γκρίζους λύκους αλλά δεν το αποκλείω κιόλας. Άλλωστε στο νομό Ροδόπης τα πράγματα είναι πολύ πιο άσχημα απ’ ότι σε Ξάνθη και Έβρο. Στην Ξάνθη υπάρχουν ευτυχώς πολλοί ακόμα μουσουλμάνοι οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται ως Έλληνες Πομάκοι ή ως Έλληνες Ρομά και εξακολουθούν να μιλάνε τη μητρική τους γλώσσα που φυσικά δεν είναι η τουρκική, ενώ στην Κομοτηνή δυστυχώς οι περισσότεροι μουσουλμάνοι δηλώνουν Τούρκοι και μιλάνε τουρκικά. Εκεί οι πρακτικές της Τουρκίας έχουν φέρει καλύτερα όπως φαίνεται αποτελέσματα γι’ αυτήν κι άρα δε μπορώ να αποκλείσω το ενδεχόμενο να υπάρχουν και τέτοια περιστατικά με γκρίζους λύκους»


Έχω ακούσει το σύνθημα: «ο Τούρκος ψηφίζει Τούρκο». Είναι αλήθεια; 

« Ναι είναι αλήθεια, πολλοί μουσουλμάνοι της Θράκης ζουν στην Τουρκία και σε κάθε εκλογική αναμέτρηση προσπαθούν να τους φέρουν με κάθε τρόπο ώστε να ψηφίσουν τους ανθρώπους που στηρίζει το τουρκικό προξενείο.»