Το παρόν αφιέρωμα έχει διττό σκοπό: Πρώτον, να εξιστορήσει με συνοπτικό τρόπο την θαυμαστή δράση των Ιερολοχιτών-Καταδρομέων από τον Μάρτιο του 1944 έως τον Μάιο του 1945 για την απελευθέρωση από την Γερμανική κατοχή της ταλαιπωρημένης επί αιώνες από τον ζυγό κατακτητών, νησιωτικής Ελλάδας. Δεύτερον, να δώσει μια διάσταση των επιμέρους ανδραγαθημάτων των ανδρών του περήφανου Ιερού Λόχου, μέσω των ιστορικών στοιχείων που αφορούν σε έναν από τους Αξιωματικούς που πολέμησαν με ανδρεία και αυταπάρνηση, τον τότε Ανθυπολοχαγό, 24 χρονών, και μετέπειτα Στρατηγό, Γεώργιο Βορριά.
Πότε συστάθηκε;
Ο Ιερός Λόχος, τρίτος κατά σειρά στην Ελληνική Στρατιωτική Ιστορία [ο πρώτος συστάθηκε το 338 π. Χ. από Θηβαίους Ιερολοχίτες, που έπεσαν στη μάχη της Χαιρώνειας, ο δεύτερος το 1821 από 300 Ευέλπιδες Έλληνες Σπουδαστές της Μολδοβλαχίας και Ρωσίας, που έπεσαν «μέχρις ενός» στο Δραγατσάνι μαχόμενοι κατά των Οθωμανών], συγκροτήθηκε το 1942 στο Κάιρο, πρωτοβουλία του τότε Υπουργού των Στρατιωτικών Παναγιώτη Κανελλόπουλου, υπό τη διοίκηση του θρυλικού Συνταγματάρχη ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΤΣΙΓΑΝΤΕ. Υπήρξε μονάδα εθελοντών 170 αρχικά αξιωματικών και 40 οπλιτών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, που εκπαιδεύτηκε στα βαρέα όπλα και στις δολιοφθορές, για να πάρει μέρος σε εκστρατείες: α) στην Κυρηναϊκή-Τριπολίτιδα και Τυνησία, δηλ. στη Βόρεια Αφρική και β) σε επιχειρήσεις θαλασσίων κυρίως καταδρομών (Commandos) για την απελευθέρωση των νησιών του Αιγαίου και της Δωδεκανήσου από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής. Ο Ιερός Λόχος θα αποτελέσει τμήμα της Βρετανικής Ταξιαρχίας των Raiding Forces, ενώ τον Μάιο του 1944 για να εκπληρώσει την αποστολή απελευθέρωσης των Νήσων του Αιγαίου.
Η απελευθέρωση της νησιωτικής Ελλάδας
Μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του 1943, η νησιωτική Ελλάδα περιήλθε σε Γερμανική κατοχή, παρά τις μάχες που δόθηκαν την ίδια χρονιά αφενός από 300 περίπου Ιερολοχίτες (κατάληψη της Σάμου) και αφετέρου από τους Συμμάχους, κυρίως σε Κω και Λέρο, με ιδιαίτερα μεγάλες απώλειες εκατέρωθεν, μεταξύ των οποίων η βύθιση του καταδρομικού ¨Βασίλισσα Όλγα¨ στο Λακκί της Λέρου και το διεθνώς γνωστό περιστατικό πρόκλησης εκτεταμένων ζημιών από πρόσκρουση σε νάρκη, του αντιτορπιλικού ¨ΑΔΡΙΑΣ¨, με κυβερνήτη τον μετέπειτα Ναύαρχο και ακαδημαϊκό Ι. Τούμπα. Παρεμπιπτόντως, το ¨ΑΔΡΙΑΣ¨, παρά την απώλεια όλης της πλώρης του, κατάφερε να επουλώσει τις πληγές του και να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου έτυχε θριαμβευτικής υποδοχής από όλους τους συμμαχικούς στόλους.
Από τις 4 Μαρτίου 1944 λοιπόν, ο Ιερός Λόχος εισέρχεται εκ νέου στον αγώνα για την απελευθέρωση της Νησιωτικής Ελλάδας, αρχικά με δύναμη 446 ανδρών και από τον Ιούνιο 1944 έπειτα από νέες ενισχύσεις, με δύναμη 1100 ανδρών, οπότε αναπτύχθηκε σε Σύνταγμα Καταδρομών. Για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας του αποστολής (πέραν των χερσαίων επιχειρήσεων που είχε εκπαιδευθεί στο αφιλόξενο πεδίο της Αιγύπτου και της Τυνησίας), ο Ιερός Λόχος άλλαξε σύνθεση και υπέστη σύντονη και πολυσχιδή εκπαίδευση στα πλωτά μέσα, την ρίψη αλεξιπτωτιστών στην θάλασσα, στην γνώση και χρησιμοποίηση εχθρικών όπλων, στην ναυσιπλοΐα, τοπογραφία, συλλογή πληροφοριών κ.ά.
Οι 1100 Ιερολοχίτες που έδωσαν την ψυχή τους για την εκπλήρωση του απελευθερωτικού σκοπού και μερικοί έδωσαν το αίμα και την ζωή τους, έγραψαν μια νέα εποποιϊα, αντάξια εκείνων που προηγήθηκαν το 1940 και το1941.
Μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του 1943, η νησιωτική Ελλάδα περιήλθε σε Γερμανική κατοχή, παρά τις μάχες που δόθηκαν την ίδια χρονιά αφενός από 300 περίπου Ιερολοχίτες (κατάληψη της Σάμου) και αφετέρου από τους Συμμάχους, κυρίως σε Κω και Λέρο, με ιδιαίτερα μεγάλες απώλειες εκατέρωθεν, μεταξύ των οποίων η βύθιση του καταδρομικού ¨Βασίλισσα Όλγα¨ στο Λακκί της Λέρου και το διεθνώς γνωστό περιστατικό πρόκλησης εκτεταμένων ζημιών από πρόσκρουση σε νάρκη, του αντιτορπιλικού ¨ΑΔΡΙΑΣ¨, με κυβερνήτη τον μετέπειτα Ναύαρχο και ακαδημαϊκό Ι. Τούμπα. Παρεμπιπτόντως, το ¨ΑΔΡΙΑΣ¨, παρά την απώλεια όλης της πλώρης του, κατάφερε να επουλώσει τις πληγές του και να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου έτυχε θριαμβευτικής υποδοχής από όλους τους συμμαχικούς στόλους.
Από τις 4 Μαρτίου 1944 λοιπόν, ο Ιερός Λόχος εισέρχεται εκ νέου στον αγώνα για την απελευθέρωση της Νησιωτικής Ελλάδας, αρχικά με δύναμη 446 ανδρών και από τον Ιούνιο 1944 έπειτα από νέες ενισχύσεις, με δύναμη 1100 ανδρών, οπότε αναπτύχθηκε σε Σύνταγμα Καταδρομών. Για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας του αποστολής (πέραν των χερσαίων επιχειρήσεων που είχε εκπαιδευθεί στο αφιλόξενο πεδίο της Αιγύπτου και της Τυνησίας), ο Ιερός Λόχος άλλαξε σύνθεση και υπέστη σύντονη και πολυσχιδή εκπαίδευση στα πλωτά μέσα, την ρίψη αλεξιπτωτιστών στην θάλασσα, στην γνώση και χρησιμοποίηση εχθρικών όπλων, στην ναυσιπλοΐα, τοπογραφία, συλλογή πληροφοριών κ.ά.
Οι 1100 Ιερολοχίτες που έδωσαν την ψυχή τους για την εκπλήρωση του απελευθερωτικού σκοπού και μερικοί έδωσαν το αίμα και την ζωή τους, έγραψαν μια νέα εποποιϊα, αντάξια εκείνων που προηγήθηκαν το 1940 και το1941.
Όργωσαν το Αιγαίο
Ο Ιερός Λόχος από του Μαρτίου 1944 μέχρι την 11-5-1945 κυριολεκτικά όργωσε το Αιγαίο και τη Δωδεκάνησο. Εξέπεμψε 207 περιπολίες και οργάνωσε και εξετέλεσε 33 καταδρομικές επιχειρήσεις, μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας σε 50 νησιά του Αιγαίου και της Δωδεκανήσου.
Ο Βρετανός Ταξίαρχος MOFFAT μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Παράδοσης των Αξονικών Δυνάμεων στους Συμμάχους, πρόσφερε στον Διοικητή του Ιερού Λόχου Συντ/ρχη Χριστόδουλου Τσιγάντε (φωτογραφία αριστερά) το πιστόλι του Γερμανού Στρατηγού και αποτεινόμενος προς αυτόν, του είπε: «Το τρόπαιο αυτό ανήκει σ΄εσάς και στον ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ, ελευθερωτή των νησιών».
Για μία ακόμη φορά στην ελληνική ιστορία, η θάλασσα αυτών των νησιών και η γη τους δοξάζονταν από το αίμα παιδιών της Ελλάδας. Το έργο του ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ ήταν ένα θαυμαστό και ηρωικό κατόρθωμα, σαν εκείνα που επιτελέστηκαν από αμφότερους τους αντιπάλους κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου.
Από αυτή τη φουρνιά γεννήθηκαν τα ΛΟΚ
Μετά τη συνθηκολόγηση των Γερμανών ο Ιερός Λόχος θα επανακάμψει στο Κάιρο, αφού άφησε αντιπροσωπεία του σε κάθε νησί της Δωδεκανήσου, όπου τη διοίκηση ανέλαβαν οι Βρετανοί. Θα επιστρέψει στην Αθήνα και στις 7 Αυγούστου του 1945 θα παρελάσει στο Πεδίο του Άρεως ενώπιον του Αρχιεπισκόπου-Αντιβασιλέα Δαμασκηνού και του Πρωθυπουργού-Ναυάρχου Βούλγαρη, τιμηθείσας της πολεμικής του σημαίας με τον Ταξιάρχη του Αριστείου Ανδρείας. Την επόμενη μέρα θα παύσει πλέον να υφίσταται η Μονάδα αυτή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με την αποστράτευση των ανδρών της και την εκ νέου τοποθέτηση των μονίμων αξιωματικών και υπαξιωματικών της στις υπόλοιπες Μονάδες. Αρκετοί μάλιστα, από τους αξιωματικούς αυτούς, όπως και ο Γεώργιος Βορριάς, θα συμβάλουν λίγο αργότερα στην ίδρυση των Δυνάμεων Καταδρομών (των Λ.Ο.Κ), μεταδίδοντας στα νέα βλαστάρια της Πατρίδας την πολεμική τους εμπειρία, μα πιο πολύ το σθένος και την ακαταμάχητη γενναιότητα, που εκείνοι επέδειξαν στη διάρκεια του πολέμου στο Αιγαίο και στα Δωδεκάνησα.
Ο Ιερός Λόχος από του Μαρτίου 1944 μέχρι την 11-5-1945 κυριολεκτικά όργωσε το Αιγαίο και τη Δωδεκάνησο. Εξέπεμψε 207 περιπολίες και οργάνωσε και εξετέλεσε 33 καταδρομικές επιχειρήσεις, μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας σε 50 νησιά του Αιγαίου και της Δωδεκανήσου.
Ο Βρετανός Ταξίαρχος MOFFAT μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Παράδοσης των Αξονικών Δυνάμεων στους Συμμάχους, πρόσφερε στον Διοικητή του Ιερού Λόχου Συντ/ρχη Χριστόδουλου Τσιγάντε (φωτογραφία αριστερά) το πιστόλι του Γερμανού Στρατηγού και αποτεινόμενος προς αυτόν, του είπε: «Το τρόπαιο αυτό ανήκει σ΄εσάς και στον ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ, ελευθερωτή των νησιών».
Για μία ακόμη φορά στην ελληνική ιστορία, η θάλασσα αυτών των νησιών και η γη τους δοξάζονταν από το αίμα παιδιών της Ελλάδας. Το έργο του ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ ήταν ένα θαυμαστό και ηρωικό κατόρθωμα, σαν εκείνα που επιτελέστηκαν από αμφότερους τους αντιπάλους κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου.
Από αυτή τη φουρνιά γεννήθηκαν τα ΛΟΚ
Μετά τη συνθηκολόγηση των Γερμανών ο Ιερός Λόχος θα επανακάμψει στο Κάιρο, αφού άφησε αντιπροσωπεία του σε κάθε νησί της Δωδεκανήσου, όπου τη διοίκηση ανέλαβαν οι Βρετανοί. Θα επιστρέψει στην Αθήνα και στις 7 Αυγούστου του 1945 θα παρελάσει στο Πεδίο του Άρεως ενώπιον του Αρχιεπισκόπου-Αντιβασιλέα Δαμασκηνού και του Πρωθυπουργού-Ναυάρχου Βούλγαρη, τιμηθείσας της πολεμικής του σημαίας με τον Ταξιάρχη του Αριστείου Ανδρείας. Την επόμενη μέρα θα παύσει πλέον να υφίσταται η Μονάδα αυτή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με την αποστράτευση των ανδρών της και την εκ νέου τοποθέτηση των μονίμων αξιωματικών και υπαξιωματικών της στις υπόλοιπες Μονάδες. Αρκετοί μάλιστα, από τους αξιωματικούς αυτούς, όπως και ο Γεώργιος Βορριάς, θα συμβάλουν λίγο αργότερα στην ίδρυση των Δυνάμεων Καταδρομών (των Λ.Ο.Κ), μεταδίδοντας στα νέα βλαστάρια της Πατρίδας την πολεμική τους εμπειρία, μα πιο πολύ το σθένος και την ακαταμάχητη γενναιότητα, που εκείνοι επέδειξαν στη διάρκεια του πολέμου στο Αιγαίο και στα Δωδεκάνησα.
Ο ανθυπολοχαγός Γεώργιος Βορριάς
Η πολεμική ιστορία του πατέρα μου είναι μια από τις πολλές που γράφτηκαν εκείνα τα δύσκολα χρόνια σε όλη την Ελλάδα από πολλούς ανδρείους πολεμιστές. Άρχισε από την ηλικία των 20 χρονών όταν μετά από εξετάσεις εισέρχεται την 1η Οκτωβρίου 1940 στην Στρατιωτική Σχολή Ευέλπιδων, όπου μετά από 28 ημέρες τον βρίσκει η κήρυξη του πολέμου με την Ιταλία. Μαζί με τους 300 περίπου συμμαθητές του αποφασίζουν, την άνοιξη του 1941, μετά το αναγκαστικό κλείσιμο της Σχολής, να μεταβούν μέσω Γυθείου και Κυθήρων στην ελεύθερη ακόμα Κρήτη, με τα όποια διαθέσιμα μέσα της εποχής (καΐκια) για να λάβουν μέρος ως Ευέλπιδες στην ομώνυμη μάχη κατά των δυνάμεων του Άξονα.
Δυστυχώς όμως, άοπλος και εξαντλημένος, την 30-5-1941 συλλαμβάνεται στο Κολυμπάρι Χανίων από τους Γερμανούς και φυλακίζεται σε στρατόπεδο αιχμαλώτων στην Σούδα των Χανίων έως την 30-8-1941, οπότε αφέθηκε ελεύθερος.Τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους από την 2η Ελληνική Ταξιαρχία που υπηρετεί πλέον ο πατέρας μου, εντάσσεται οικιοθελώς στον Ιερό Λόχο και εκπαιδεύεται ως αλεξιπτωτιστής-καταδρομέας (φωτογραφία κάτω, πρώτος στην σειρά για επιβίβαση σε αεροπλάνο-ντακότα).
Ο Διοικητής της Γ΄ Μοίρας Καταδρομών, ο Ταγματάρχης Πεζικού και μετέπειτα ονομαστός Στρατηγός Παπαθανασίου Περικλής, τον τίμησε πολλάκις αφενός με την πρόταση προαγωγής του επι ανδραγαθία στον βαθμό του Ταγματάρχη και αφετέρου με τις προτάσεις απονομής του Πολεμικού Σταυρού Β΄ Τάξεως και 2 Χρυσών Αριστείων Ανδρείας. Ο πατέρας μου έφυγε από την ζωή σε ηλικία 65 χρονών, τον Μαϊο του 1985 και η σωρός του έχει ταφεί στην Παναγία Κοιμήσεως Τουρλωτής, όπου ήταν η ενορία των γονέων του. Πολύ αργότερα (το 2011) περίμενε δίπλα του τον αδελφό του τον καπετάνιο Ζαχαρία Βορριά και 2 χρόνια πριν την αδελφή του Μαρία Μουσταϊζη. Για την προσφορά του Στρατηγού Γεωργίου Βορριά στην Πατρίδα και ιδιαίτερα για την φροντίδα που επέδειξε στην αγαπημένη γενέτειρα του, δόθηκε στην οικογένεια Βορριά (συγγενείς και απογόνους του), η ύψιστη τιμή να φιλοξενείται η προτομή του από τον Σεπτέμβριο του 1994 στον κήπο της Χίου, μαζί με τον πυρπολητή Κανάρη και άλλους επιφανείς Χιώτες. Είμαστε ευγνώμονες και ευχόμαστε το παράδειγμα του ήθους και του πατριώτη που τα είχε σε υπέρμετρο βαθμό, να εμπνέει όλες τις νεότερες γενιές. Η Ιστορία δεν πρέπει να επαναλαμβάνεται αν είναι επώδυνη, αλλά η μη γνώση της ή η σκόπιμη ίσως λήθη της, οδηγεί αναπόφευκτα σε λάθος εκτιμήσεις και σε άδικες διεκδικήσεις από λαούς που ξεχνούν δυστυχώς πόσο πρόσφατα μας προκάλεσαν δεινά, για να τολμούν να φέρονται με τέτοια αμετροέπεια, όπως αυτή που βιώνουμε την τελευταία διετία.
Η πολεμική ιστορία του πατέρα μου είναι μια από τις πολλές που γράφτηκαν εκείνα τα δύσκολα χρόνια σε όλη την Ελλάδα από πολλούς ανδρείους πολεμιστές. Άρχισε από την ηλικία των 20 χρονών όταν μετά από εξετάσεις εισέρχεται την 1η Οκτωβρίου 1940 στην Στρατιωτική Σχολή Ευέλπιδων, όπου μετά από 28 ημέρες τον βρίσκει η κήρυξη του πολέμου με την Ιταλία. Μαζί με τους 300 περίπου συμμαθητές του αποφασίζουν, την άνοιξη του 1941, μετά το αναγκαστικό κλείσιμο της Σχολής, να μεταβούν μέσω Γυθείου και Κυθήρων στην ελεύθερη ακόμα Κρήτη, με τα όποια διαθέσιμα μέσα της εποχής (καΐκια) για να λάβουν μέρος ως Ευέλπιδες στην ομώνυμη μάχη κατά των δυνάμεων του Άξονα.
Δυστυχώς όμως, άοπλος και εξαντλημένος, την 30-5-1941 συλλαμβάνεται στο Κολυμπάρι Χανίων από τους Γερμανούς και φυλακίζεται σε στρατόπεδο αιχμαλώτων στην Σούδα των Χανίων έως την 30-8-1941, οπότε αφέθηκε ελεύθερος.Τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους από την 2η Ελληνική Ταξιαρχία που υπηρετεί πλέον ο πατέρας μου, εντάσσεται οικιοθελώς στον Ιερό Λόχο και εκπαιδεύεται ως αλεξιπτωτιστής-καταδρομέας (φωτογραφία κάτω, πρώτος στην σειρά για επιβίβαση σε αεροπλάνο-ντακότα).
Ο Διοικητής της Γ΄ Μοίρας Καταδρομών, ο Ταγματάρχης Πεζικού και μετέπειτα ονομαστός Στρατηγός Παπαθανασίου Περικλής, τον τίμησε πολλάκις αφενός με την πρόταση προαγωγής του επι ανδραγαθία στον βαθμό του Ταγματάρχη και αφετέρου με τις προτάσεις απονομής του Πολεμικού Σταυρού Β΄ Τάξεως και 2 Χρυσών Αριστείων Ανδρείας. Ο πατέρας μου έφυγε από την ζωή σε ηλικία 65 χρονών, τον Μαϊο του 1985 και η σωρός του έχει ταφεί στην Παναγία Κοιμήσεως Τουρλωτής, όπου ήταν η ενορία των γονέων του. Πολύ αργότερα (το 2011) περίμενε δίπλα του τον αδελφό του τον καπετάνιο Ζαχαρία Βορριά και 2 χρόνια πριν την αδελφή του Μαρία Μουσταϊζη. Για την προσφορά του Στρατηγού Γεωργίου Βορριά στην Πατρίδα και ιδιαίτερα για την φροντίδα που επέδειξε στην αγαπημένη γενέτειρα του, δόθηκε στην οικογένεια Βορριά (συγγενείς και απογόνους του), η ύψιστη τιμή να φιλοξενείται η προτομή του από τον Σεπτέμβριο του 1994 στον κήπο της Χίου, μαζί με τον πυρπολητή Κανάρη και άλλους επιφανείς Χιώτες. Είμαστε ευγνώμονες και ευχόμαστε το παράδειγμα του ήθους και του πατριώτη που τα είχε σε υπέρμετρο βαθμό, να εμπνέει όλες τις νεότερες γενιές. Η Ιστορία δεν πρέπει να επαναλαμβάνεται αν είναι επώδυνη, αλλά η μη γνώση της ή η σκόπιμη ίσως λήθη της, οδηγεί αναπόφευκτα σε λάθος εκτιμήσεις και σε άδικες διεκδικήσεις από λαούς που ξεχνούν δυστυχώς πόσο πρόσφατα μας προκάλεσαν δεινά, για να τολμούν να φέρονται με τέτοια αμετροέπεια, όπως αυτή που βιώνουμε την τελευταία διετία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου